Geeta Phogat Biography In Marathi गीता फोगट हे आज कुस्ती क्षेत्रातील एक प्रसिद्ध नाव बनले आहे. तिच्या मेहनतीमुळे आणि समर्पणाने ती ज्या स्थानावर पोहोचली आहे ती लाखो मुलींसाठी प्रेरणा बनली आहे. फ्रीस्टाईल कुस्तीमध्ये भारतासाठी सुवर्ण जिंकणारी गीता फोगट ही पहिली भारतीय महिला ठरली आहे.
भारतीय कुस्तीपटू गीता फोगट यांचे चरित्र | Geeta Phogat Biography In Marathi
Table of Contents
ऑलिम्पिक उन्हाळी खेळांमध्ये आपली क्षमता सिद्ध करणारी ती पहिली महिला आहे. 2016 मध्ये त्यांच्या जीवनावर आधारित दंगल नावाचा चित्रपटही प्रदर्शित झाला होता. या चित्रपटाचा नायक आमिर खान होता. दंगल चित्रपटात त्याची बालपणीची भूमिका फातिमा सना शेख हिने साकारली आहे आणि तिच्या लहान वयाची भूमिका झायरा वसीमने केली आहे.
गीता फोगटचा जन्म आणि सुरुवातीचे आयुष्य
गीता फोगट यांचा जन्म १५ डिसेंबर १९८८ रोजी हरियाणा, भारतातील भिवानी जिल्ह्यातील बलाली या छोट्याशा गावात झाला. गीताचे सुरुवातीचे आयुष्य संघर्षांनी भरलेले आहे. जीवनातील कठीण प्रसंगातही मार्ग कसा बनवता येतो याचे उत्तम उदाहरण म्हणजे गीता फोगट. गीता फोगट ही तिच्या बहिणींमध्ये सर्वात मोठी असून मुलगा-मुलगी हा भेदभाव दूर करण्याचा प्रयत्न करत तिने कुस्तीचे क्षेत्र निवडले आणि त्यात चांगला ठसा उमटवला.गीताचे वडील कर्णम यांना मालेश्वरीच्या चरित्रावरून प्रेरणा मिळाली. त्याने लहानपणापासूनच त्याला कुस्तीच्या युक्त्या शिकवायला सुरुवात केली आणि त्याला कुस्तीचे चांगले प्रशिक्षण मिळावे म्हणून त्याच्या वडिलांनी त्याला भारतीय क्रीडा प्राधिकरणात दाखल केले.
गीता फोगट यांचे कौटुंबिक जीवन
गीताच्या वडिलांना तिला कुस्तीच्या क्षेत्रात आणण्यासाठी खूप संघर्ष करावा लागला.ते ज्या गावात राहत होते तिथे लोक मुलींना ओझे मानत असत.गीताच्या वडिलांनी आपल्या मुलींना कुस्तीचे प्रशिक्षण देण्यास सुरुवात केली तेव्हा त्यांच्या गावातील लोकांनी तिला नाकारले.त्यांनी विरोध केला. आणि त्यांचा विरोध सहन करावा लागला. पण त्याने हार न मानता आपल्या मुलींना प्रशिक्षण दिले. आज फोगट बहिणींच्या नावापेक्षा गीता फोगट यांचे कुटुंब जास्त चर्चेत आहे.
तो अशा कुटुंबातून आला आहे जिथे एका कुटुंबातील 6 सदस्य कुस्ती खेळतात. गीता फोगट यांचे कुटुंब हिंदू जाट कुटुंब आहे. त्याच्या कुटुंबात त्याच्या आई-वडिलांशिवाय 6 भाऊ आणि बहिणी आहेत. ज्यामध्ये तिला बबिता, रितू आणि संगीता या तीन बहिणी आहेत आणि प्रियंका फोगट आणि विनेश फोगट ही तिच्या मामाची मुले आहेत, ज्यांचे पालनपोषण गीताच्या वडिलांनी केले आहे.
त्यांच्या आईचे नाव शोभा कौर आहे. गीताच्या वडिलांचे नाव महावीर सिंग फोगट आहे आणि दंगल चित्रपटाची कथा आहे. त्याचे वडीलही कुस्तीपटू होते आणि ते कुस्तीचे प्रशिक्षणही देतात. त्यांनी स्वतः त्यांच्या 6 मुलांना प्रशिक्षण दिले आहे. गीताचे आजोबा मानसिंग हे देखील कुस्ती खेळायचे.
गीताचे वडील महावीर सिंग फोगट हे देखील तिचे प्रशिक्षक आहेत. गीताची बहीण बबिता आणि तिची चुलत बहीण विनेश फोगट याही राष्ट्रकुल स्पर्धेत सुवर्णपदक विजेत्या आहेत. या भाऊ आणि बहिणीने २०१४ मध्ये सुवर्णपदक जिंकले होते. याशिवाय तिची धाकटी बहीण रितू फोगट हिने 2016 मध्ये झालेल्या आंतरराष्ट्रीय कुस्ती स्पर्धेत सुवर्णपदक जिंकले होते. गीताचा भाऊ दुष्यंतही कुस्ती खेळतो.
गीता फोगटचे शिक्षण
त्यांचे महाविद्यालयीन शिक्षण MDU रोहतक, हरियाणात झाले. त्यांचे प्राथमिक शिक्षण भिवानी येथेच झाले. कुस्तीला लागल्यानंतर तिच्याकडे ना वेळ उरला, ना शरीर तिला साथ देत असे, ती कुस्तीला कंटाळायची, त्यामुळे तिच्या अभ्यासावरही परिणाम झाला.
गीता फोगटची कारकीर्द
19 ते 21 डिसेंबर 2009 दरम्यान पंजाबमधील जालंधर येथे झालेल्या 2009 कॉमनवेल्थ रेसलिंग चॅम्पियनशिपपासून त्याच्या कारकिर्दीची सुरुवात झाली. तिच्या कारकिर्दीची सुरुवात आजपर्यंत सुरू असलेल्या या स्पर्धेत सुवर्ण जिंकून झाली आणि ती पहिली भारतीय महिला कुस्तीपटू ठरली. यानंतरही तिची विजयी घोडदौड सुरूच राहिली, तिने वेळ चुकीची सिद्ध करून दाखवून दिली की मुली कोणत्याही क्षेत्रात मुलांपेक्षा मागे नाहीत.गीताने पटियाला येथील नेताजी सुभाष चंद्र राष्ट्रीय क्रीडा संस्थेचे प्रशिक्षक ओपी यादव यांच्याकडून प्रशिक्षण घेतले.
गीता फोगटचा वाद
त्याचे प्रशिक्षक पीआर सोंधी यांच्या कठोर प्रशिक्षणाबाबत दंगल चित्रपटात दाखवण्यात आलेल्या गोष्टींबाबत त्याच्या प्रशिक्षकाने असहमत व्यक्त केली होती. तो म्हणाला की हे खरे असू शकते की मुली दुहेरी प्रशिक्षणाने खूश नाहीत, ज्यावर गीता म्हणाली की हे पूर्णपणे खरे नाही. ते म्हणाले की, सोंधी आमचे चांगले प्रशिक्षक आहेत.
गीता फोगट यांचे वैयक्तिक आयुष्य
तिने 20 नोव्हेंबर 2016 रोजी पवन कुमार नावाच्या कुस्तीपटूशी लग्न केले. पवन गीता पेक्षा पाच वर्षांनी लहान आहे. तो दिल्लीचा कुस्तीपटू आहे. गीताच्या लग्नाला 5000 हून अधिक लोकांनी हजेरी लावली होती, ज्यामध्ये बड्या नेत्यांपासून ते कुस्ती आणि चित्रपटांशी संबंधित लोकांपर्यंत सगळे आले होते. तिच्या लग्नाला आमिर खानही आला होता.
गीता फोगट पुरस्कार आणि कामगिरी :
- 2009 कॉमनवेल्थ रेसलिंग चॅम्पियनशिप, ज्यामध्ये तिने 55 किलो कुस्तीमध्ये सुवर्णपदक जिंकले. ही चॅम्पियनशिप जालंधर येथे झाली.
- यानंतर, 2010 मध्ये दिल्ली येथे झालेल्या राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेत त्याने 55 किलो वजनी गटात सुवर्णपदक जिंकले. यामध्ये तिने ऑस्ट्रेलियाच्या एमिली बेनस्टेडचा पराभव केला.
- कॉमनवेल्थ रेसलिंग चॅम्पियनशिप 2011 मध्ये आयोजित करण्यात आली होती, जी मेलबर्न, लंडन येथे आयोजित करण्यात आली होती. यामध्ये गीताने 56 किलो ग्राम गटात सुवर्णपदक पटकावले होते.
- 2012 मध्ये जागतिक कुस्ती स्पर्धेच्या 55 किलो वजनी गटात कांस्यपदक जिंकले. त्याच वर्षी गीताने FILA (FILA आशियाई ऑलिम्पिक पात्रता स्पर्धा) मध्ये सुवर्णपदक जिंकले. अस्ताना येथे आयोजित करण्यात आलेल्या ५५ किलो वजनी गटातील ही स्पर्धा होती. यासोबतच 2012 मध्ये त्याने गुमी येथे झालेल्या आशियाई चॅम्पियनशिप स्पर्धेत 55 किलो वजनी गटात कांस्यपदक जिंकले होते.
- जोहान्सबर्ग येथे झालेल्या 2013 कॉमनवेल्थ रेसलिंग चॅम्पियनशिप गेम्समध्ये रौप्य पदक जिंकले. यामध्ये गीताने ५९ किलो वजनी गटात स्पर्धेत भाग घेतला होता.
- 2015 मध्ये दोहा येथे 58 किलो वजनी गटात आशियाई चॅम्पियनशिप स्पर्धा आयोजित करण्यात आली होती, या स्पर्धेत बबिताने कांस्य पदक जिंकले होते. ही स्पर्धा लास वेगासमध्ये झाली.
कोण आहे गीता फोगट?
एक भारतीय महिला फ्रीस्टाइल कुस्तीपटू
गीता फोगटने काय जिंकले?
2010 च्या राष्ट्रकुल स्पर्धेत कुस्तीत सुवर्णपदक
गीता फोगटने किती पदके जिंकली आहेत?
2010 कॉमनवेल्थ गेम्समधील सुवर्णपदक आणि 2012 जागतिक कुस्ती स्पर्धेतील कांस्य पदकासह.
गीता फोगट यांनी कुस्तीला कधी सुरुवात केली?
2009